Tomografia komputerowa głowy to jedno z najczęściej zlecanych przez lekarzy neurologów badań. Wskazaniem do jego wykonania są zwykle silne bóle głowy różnego pochodzenia. W przypadku badania głowy lekarz zazwyczaj na skierowaniu dodaje dopisek zalecający podanie kontrastu.

Po co stosuje się kontrast?

Kontrast to jedyny środek cieniujący, który poprawia widoczność zdjęć rentgenowskich, jakie składają się na tomografię komputerową. Dzięki niemu lekarz opisujący badanie może zobaczyć dużo więcej, w tym groźne zmiany. Kontrast w przypadku tomografii głowy zwykle podaje się dożylnie i składa się on ze związków jodu.

Skąd biorą się obawy związane ze stosowaniem kontrastu?

Zastosowanie kontrastu w rzadkich przypadkach może spowodować poważne skutki uboczne w tym nawet zgon pacjenta, gdyby wystąpił wstrząs anafilaktyczny. Nieco częściej występują powikłania dużo mniej groźne jak różnego typu wysypki, uczulenia czy wymioty. Jest kilka grup pacjentów, którzy są bardziej narażeni na skutki uboczne. Dotyczy to przede wszystkim osób, które w przeszłości miały podawany kontrast i wystąpiły skutki uboczne. W grupie ryzyka są także alergicy, osoby z chorobami nerek i serca. Szczególną czujność muszą mieć także osoby chore na cukrzycę, które przyjmują określone leki.
Aby zapobiegać występowaniu powikłań przygotowano cały szereg działań zaradczych. Aby tomografia komputerowa głowy z kontrastem w ogóle mogła być wykonana pacjent musi dostarczyć wyniki wykonanych w ostatnich dniach badań: poziom kreatyniny, GFR, TSH. Jeśli badania tarczycowe wyjdą niekorzystnie trzeba będzie poczekać na ustabilizowanie. Z kolei pacjenci, którzy będą mieć za niski wynik związany z pracą nerek mogą mieć przyjęty kontrast, jednak będą objęci szczególną uwagą lekarza.

Co jeszcze trzeba zrobić przed badaniem?

W dzień poprzedzający badanie należy wypić przynajmniej litr niegazowanej wody, celem nawodnienia organizmu. Przed samym badaniem pacjent zobowiązany jest być na czczo i kilka godzin przed nie należy już przyjmować płynów. Na badanie należy przybyć kilka minut przed wyznaczoną godziną. Należy zgłosić się do gabinetu pielęgniarki z dowodem osobistym, wynikami badań i wypełnioną ankietą oraz zgodą na badanie. Pielęgniarka krótko przedstawi przebieg badania oraz założy do żyły łokciowej wenflon, przez który w trakcie badanie będzie podany środek kontrastowy. W przypadku badania głowy ilość kontrastu jest stosunkowo niewielka.

Jak wygląda badanie tomografia komputerowa głowy?

Badanie to trwa zaledwie kilka minut i jest niebolesne. Pacjent pozostaje w ubraniu, powinien jedynie zdjąć buty, okulary i wszelkie elementy metalowe takie jak biżuteria. Lekarz wskazuje gdzie pacjent ma się położyć. Jest bardzo ważne, aby w trakcie badania pozostawać nieruchomo. W czasie badania pacjent pozostaje sam w pomieszczeniu, jednak jest cały czas obserwowany przez personel. Pierwsza część badania odbywa się bez podania kontrastu. Później przychodzi pielęgniarka i wprowadza kontrast. Po jego podaniu przez krótki czas pacjent czuje ciepło rozlewające się po organizmie. W czasie badania urządzenie przenosi pacjenta do przodu i do tyłu, słychać też dość głośne hałasy. Po zakończeniu pacjent wstaje i wychodzi na korytarz gdzie ma pozostać 20 minut w celu monitorowania czy nie występują skutki uboczne. Po tym czasie trzeba ponownie pójść do gabinetu pielęgniarki na zdjęcie wenflonu. Pacjent otrzymuje także informację, kiedy i gdzie będzie wynik badania. Zaleca się w następnych godzinach po badaniu pić dużo wody, aby wypłukać jak najszybciej środek kontrastowy.

Jak widać tomografia komputerowa jest badaniem prostym, którego nie należy się obawiać. Jednocześnie jest to badanie o wysokiej wartości diagnostycznej. Jedyna jego wada to fakt, że w polskich warunkach stosunkowo długo trzeba na nie czekać.